Meer dan dertig jaar geleden werd de stuwdam van Tibi tot monument verklaard, maar ondertussen blijft de constructie steeds meer verwaarloosd. De stuwdam, meer dan 400 jaar oud en de oudste nog in gebruik zijnde van Europa, heeft ondertussen wel vanwege het vervuilde water zijn functie als waterleveraar voor de landbouw verloren.
Het is echter een toeristische bezienswaardigheid, de laatste jaren slachtoffer van vandalisme. Vijf jaar geleden wees de Valenciaanse Raad voor Cultuur er wel op dat unieke bouwwerk zo nodig diende onderhouden en toeristisch gepromoot moet worden, maar daar kwam nog niets van terecht.
Het stuwmeer is eigendom van de Comunidad de Regantes Sindicato de Riegos de la Huerta de Alicante, maar die heeft niet het geld om de dam te onderhouden en te beveiligen voor toeristisch bezoek. De Comunidad doet wel veel moeite om openbare instanties er toe over te halen die kosten deels te dragen. Ook de gemeente Tibi beschikt niet over voldoende financiële mogelijkheden om dit te verwezenlijken.
De stuwdam was gedurende enkele eeuwen de hoogste ter wereld. Hij ligt tussen Tibi en Xixona en ontvangt het water van de beddingen van het gewest Foia de Castalla en de rivier Montnegro.
Wandelgroepen bezoeken vaak de stuwdam, maar er is geen beveiliging en het beklimmen van de dam langs de in de rotsen uitgehouwen steile trappen gaat op eigen verantwoordelijkheid, maar is en blijft gevaarlijk. Er is echter een alternatief dat we hierna zullen beschrijven.
De tocht begint over de A-7 in de richting van Castalla en we nemen de afslag bij het tankstation bij Mesón Maigmó. Links zien we hier de geasfalteerde weg die naar de dam leidt door een nog ongeschonden natuurgebied. De weg is op zeker ogenblik afgesloten, maar er is ruimte om te parkeren.
Dan hebben we twee mogelijkheden. Op het bijgaande kaartje en de blauwe route volgend, volgen we de asfaltweg verder, afdalend met enkele bochten en we komen dan bij een oude brug . Voordat we een bezoek brengen aan het meer kunnen we aan de andere kant van de bedding een blik werpen op de un droge bron die hier in 1795 werd aangelegd door de arbeiders van het stuwmeer, naast de ruïnes van hun huis en een wasplaats. De brug over de rivier Montnegre bevat ook een gedenksteen aan koning Carlos IV als promotor van deze brug. We keren dan terug en passeren de kapel van de Divina Pastora uit 1786. We nemen dan het smalle pad tot aan de basis van de stuwdam, een werk van de ingenieur Juan Bautista Antonelli, in 1580 gebouwd op last van koning Felipe II maar pas afgewerkt in 1594. De dam is 40 meter hoog en 65 meter lang, gebouwd in de smalle rotsengte tussen La Cresta en de Mos del Bou. Onderaan zien we nog de afloop.
Wie geen hoogtevrees heeft kan langs de in de rotsen uitgehakte treden naar boven. Maar vertrouw niet op de metalen stangen die hier werden aangebracht. Het is heel steil. Eenmaal op de dam zijn we hier zonder bescherming, dus voorzichtig!
Wie hoogtevrees heeft of moeilijkheden met de steile trappen kan langs de andere kant zonder problemen tot op de stuwdam komen. Dit is aangeduid in rood. We passeren dan het oude wachthuis en kunnen zien dat er meer stenen werden gekapt dan nodig.
Het is dus ook mogelijk voor de mensen die de steile klim deden om er een rondwandeling van te maken. We lopen naar de andere kant van de dam over een kleine brug en we zijn nu op een pad dat langs de ruïne van het oude wachthuis loopt en afdaalt tot op de geasfalteerde weg waar de auto geparkeerd staat. We kunnen de tocht nog uitbreiden en dan steken we die weg over en nemen een landweg aan de andere kant. Wij vervolgen onze tocht over deze camino de la Escobella waar we bij twee splitsingen steeds links aanhouden en zo bereiken we de Alto de la Escobella. Vanaf deze top hebben we een mooi uitzicht over Los Ventós, de Maigmó, de Penya Migjorn, de Cabeçó en de vlakte van Alicante. We dalen de Escobella af langs de zuidkant, vrij steil, en komen op een pad dat we naar links volgen, tot op de Pla del Totxar. Het pad brengt ons op de camino de la Sendera, waar we weer naar links lopen. Deze weg volgen we ongeveer 500 meter tot bij een paal met de aanduiding van de wandelroute PR-CV 282. De afslag daalt af naar een bedding en wat verder splitst de weg zich. Maar beide paden brengen ons bij de Montnegre, al is het langs links het kortste stuk. We komen dan dicht bij de Pont de Dalt, waar we deze route begonnen.
