De Europese rechtspraak heeft verregaande gevolgen voor de belastingen die we betalen bij grensoverschrijdende successie en schenking. We bespreken een vonnis over Spanje; ook over Duitsland heeft het Europese Hof van Justitie een gelijkaardig vonnis geveld.
Spaanse successie- en schenkingsbelasting
Spanje telt zeventien Autonome Gemeenschappen (Madrid, Catalonië, de Valenciaanse Gemeenschap, Baskenland, Galicië, Andaloesië, de Balearen, …), te vergelijken met de Vlaamse Gemeenschap, elk met eigen bevoegdheden voor deze belasting. De Autonome Gemeenschappen hebben veel fiscale voordelen geregeld bij successie en schenking. (Om de tekst beknopt te houden, hebben we het verder kortweg over “Gemeenschap” en “Gemeenschappen”.)
Waar moet deze belasting betaald worden?
De vraag is welke regeling, van welke Gemeenschap, van toepassing is op een Spaanse successie of schenking. Voor inwoners van Spanje is dat relatief eenvoudig. Maar voor wie niet in Spanje woont? Als een Vlaamse dame een appartement koopt in Benidorm om haar vakanties door te brengen, maar de rest van het jaar in België woont, wordt zij door de Spaanse fiscus beschouwd als niet-ingezetene. Welke regels zijn dan van toepassing? Wanneer zij overlijdt en haar dochter, die ook in België woont, het Spaanse appartement erft, hoe wordt dan de successiebelasting in Spanje geregeld?
Minder belastingvoordelen voor niet-ingezetenen
Tot 2014 werd bij de successie van deze Vlaamse dame de regeling van de Gemeenschap – de Valenciaanse Gemeenschap, waar Benidorm zich bevindt – niet toegepast. Het gevolg was dat de fiscale voordelen die de Gemeenschap aanbiedt, niet van toepassing waren: minder belastingvoordelen voor niet-ingezetenen. Waarom? De wetgeving voorziet een aantal criteria om te bepalen welke regeling, van welke Gemeenschap, toepasselijk is op een successie of schenking. De fiscale situatie van de niet-ingezetenen beantwoordde echter niet aan deze criteria, maar viel er volledig buiten. Daarom werd de algemene wet van de Spaanse Staat toegepast op deze successies en schenkingen, zonder de belastingvoordelen van de Gemeenschappen.
Vrij verkeer van kapitaal
Maar we wonen toch in de Europese Unie? Eén van de grote vrijheden van de Unie, is precies het vrij verkeer van kapitaal… Ten gevolge van de Spaanse belastingwetgeving, moest bij de erfenis van onze Vlaamse dame, wellicht meer successiebelasting betaald worden dan bij de erfenis van haar buurvrouw. De buurvrouw woonde namelijk in Benidorm en haar erfgenamen ook, terwijl dat bij de Vlaamse dame niet het geval was. Is dit geen discriminatie? Is dit geen inbreuk op het vrij verkeer van kapitaal?
Vonnis van het hof van justitie van de europese unie
Dat is precies wat het Hof van Justitie beslist, op 3 september 2014 (zaak C-127/12): de Spaanse wetgeving kan discriminatie teweegbrengen van niet-ingezetenen, omdat zij geen toegang hebben tot de belastingvoordelen van de Gemeenschappen. Spanje pleegt dus inbreuk op het vrij verkeer van kapitaal. En ten gevolge van dit Europese vonnis, werd de Spaanse wetgeving gewijzigd. Sinds 1 januari 2015 kunnen ook niet-ingezetenen met domicilie in de Europese Unie en de Europese Economische Ruimte, de belastingvoordelen van de Gemeenschappen toepassen bij de successie- en schenkingsbelasting.
www.lesagespanje.com
Aan bovenstaande tekst kunnen geen rechten ontleend worden. De tekst is louter informatief en niet bedoeld als advies. Concrete situaties moeten worden voorgelegd aan een specialist. Wij zijn niet aansprakelijk voor schade die uit mogelijke verkeerde interpretatie van deze tekst, uit onjuistheden of onvolledigheid zou kunnen voortvloeien.
Bron: Tijdschrift Stichting Vlamingen in de Wereld n°105, pag. 29 – AUTEUR: KRISTIEN LESAGE. JURISTE SPAANS RECHT, POSTGRADUAAT EUROPESE STUDIES, VIW-VERTEGENWOORDIGSTER VALENCIA.
