U heeft beslist zich elders te vestigen. Waar ook ter wereld u wil gaan wonen houdt op zich geen restricties in en menig Belg is de laatste jaren er dan ook op uitgetrokken. Onder de favoriete vakantiebestemmingen van Belgen zijn Frankrijk, Spanje, Italië, Duitsland en Portugal vooral de favoriet. Deze keuze zien we dan ook geregeld terugkomen eens er een beslissing is genomen zich elders te gaan vestigen.
In de meeste gevallen emigreren Belgen voornamelijk om economische redenen, dus voor het werk. Maar daarnaast kiest de Belg ook voor het warmere Zuiderse klimaat. Vooral wie met pensioen gaat geeft de voorkeur aan het warmere weer boven het gure regenachtig scenario met een gemiddeld van 199 dagen neerslag per jaar (jaargemiddelde in België)[1].
Spanje, een topper onder de Belgen
In dit artikel gaan we ons richten op de Belgen die met pensioen zijn of die een uitkering genieten en die zich in het buitenland gevestigd hebben, maar specifiek Spanje. Dus met andere woorden de Belgen die geëmigreerd zijn en nog steeds een vorm van inkomsten genieten afkomstig uit België. Er is zeker een stijgende trend waarneembaar waarbij vele gepensioneerden, of bijna gepensioneerden Spanje als land van residentie kiezen om er van hun pensioen en vrije tijd te genieten[2].
Het klimaat en de faciliteiten die het land bieden zijn een aantrekkingskracht voor de oudere generatie maar ook voor mensen met lichamelijke problemen of beperkingen. Ook het stabiele politieke systeem, de lagere consumptieprijzen voor levensgoederen en de veilige sfeer zorgen ervoor dat Spanje zeer in trek is bij onze landgenoten. De laatste jaren kiezen zelfs meer en meer jongere gezinnen Spanje als nieuwe locatie om er zich te vestigen. Viva España[3].
Administratie bij vertrek en aankomst
Bij het herlocaliseren van uw woonplaats komen heel wat zaken kijken. Er zijn namelijk heel wat administratieve verplichtingen die u in het land waar u gedomicilieerd staat moet afwikkelen vooraleer u zomaar de wagen of het vliegtuig neemt om elders te gaan wonen. U kan niet zomaar de deur achter u sluiten en vertrekken, u zal zich moeten uitschrijven en de nodige administratieve diensten in uw gemeente op de hoogte brengen.
Vooral voor gepensioneerden is het belangrijk dat zij de diensten zoals de gemeente, de pensioendienst, de belastingen en de diensten die uw ziektezorg beheren duidelijk op de hoogte stellen van uw vertrek en waar u zich zal gaan vestigen. U wil toch niet het risico lopen dat u in het land van keuze geen recht heeft op sociale zekerheid omdat u niet de juiste stappen heeft genomen voor uw vertrek? Of eens aangekomen in uw nieuwe woonstland ontvangt u geen pensioen meer omdat ze in België niet weten waar u fiscaal resident wordt? Een goede voorbereiding voor vertrek voorkomt problemen achteraf.
U kan rekenen op hulp
Eens uw vertrek in goede banen is afgerond dan volgt er natuurlijk de administratieve winkel in het land waar u zich zal vestigen. Sommige landen faciliteren deze administratieve zaken op een vloeiende ordentelijke manier. U wordt dan dikwijls aangesproken in het Engels of Frans als gemeenschappelijke taal en u bent op korte termijn ingeschreven als resident. Echter zijn er ook landen waar dit administratieve gebeuren niet zo vlot verloopt en u soms van het kastje naar de muur wordt gestuurd omdat u niet de juiste papieren op het juiste moment in de hand heeft.
Vooral in de Zuiderse landen kunnen nieuwkomers wel eens voor onaangename verassingen staan als ze zich niet eerst verdiept hebben in de werkwijzen en de cultuur van deze landen. Een goed adviesbureau of administratief kantoor dat het land kent maar ook zijn landgenoten begrijpt zijn dan dikwijls de oplossing om u correct, snel en zonder vele haperingen in te schrijven zodat u een erkend resident bent van het land waar u wenst te wonen. Deze kantoren kunnen u helpen met het in orde maken van uw residentie en uw sociale zekerheid zodat u ook bij ziekte geholpen wordt.
U bent ingeschreven in het nieuwe woonstland, u bent geregistreerd bij de lokale sociale zekerheid en u heeft zich aangemeld bij het consulaat. Eens dit alles achter de rug is komen de jaarlijkse verplichtingen en deze situeren zich vooral op het fiscale gebied.
Jaarlijkse fiscale verplichtingen
Jaarlijks zijn er fiscale verplichtingen die inwoners (fiscaal residenten) binnen Spanje op orde moeten houden. Voor iemand die in Spanje woont en een inkomen deels of volledig geniet afkomstig uit een ander land zal naast het woonstland ook nog fiscale verplichtingen hebben in het land dat het inkomen uitbetaald. Tussen Spanje en België zijn er akkoorden die vermijden dat u dubbele belasting moet betalen echter houdt dat niet in dat u dan zomaar geen aangifte of andere fiscale meldingen moet doorgeven aan beider landen[4]. Het nalaten van deze meldingen kan er voor zorgen dat zowel Spanje áls België de belasting eist. Een thema waar veel onduidelijkheid en verwarring rond heerst maar een thema dat door beide landen strenger wordt opgevolgd. Om te weten wat u moet doen lichten we hieronder kort toe.
Wie betaald mij?
De eerste vraag die u zich moet stellen om na te gaan of u nog een belastingaangifte in België moet indienen (als natuurlijk persoon) als u gedomicilieerd bent in het buitenland is: Waar ligt de oorsprong van mijn inkomsten? Wie, welke dienst,… betaald mijn inkomsten? Dit kunnen volgende inkomsten zijn:
- Een loon
- Een pensioen
- Huurinkomsten
- Zelfstandige activiteit
- …
Blijft België het land waar de oorsprong ligt van uw inkomsten dan zal u deze inkomsten moeten aangeven en zal u zich moeten registreren in de belasting niet-inwoners zodat u deze belastingaangifte kan invullen. Heeft u geen inkomsten uit België dan moet u geen aangifte meer indienen en bent u niet belastbaar in België. Ook elke wijziging in uw gezinssituatie zal u moeten doorgeven via deze belastingaangifte niet-inwoners.
Omdat we het in dit artikel over de groep gepensioneerden hebben gaan we hieronder toelichten wat pensioenen kunnen zijn[5]:
- Pensioenen, renten en als zodanig geldende toelagen betaald of toegekend door een rijksinwoner, een in België gevestigde publieke of privaatrechtelijke instelling of vennootschap of nog door een Belgische inrichting van een niet-inwoner
- Pensioenen, renten en als zodanig geldende toelagen betaald of toegekend door een niet-inwoner, als:
- de bijdragen of premies voor het pensioen, de rente of de toelage aanleiding hebben gegeven tot enig fiscaal voordeel in de inkomstenbelasting in hoofde van de schuldenaar van die bijdragen of premies, of
- de beroepsactiviteit uit hoofde waarvan het pensioen, de rente of de toelage wordt betaald of toegekend, geheel of gedeeltelijk in België werd uitgeoefend
Of u al dan niet belasting moet betalen hangt van uw situatie af, de inkomsten en het land waar u woont. In bepaalde gevallen worden de Belgische inkomsten vrijgesteld van belasting in België wat betekend dat zelfs wanneer u een aangifte indient dewelke die inkomsten vermeldt, u geen belasting moet betalen.
Ik woon in Spanje, ontvang van België inkomsten, wat moet ik doen en waar betaal ik belasting?
Als u een pensioen heeft uit de privésector of van een publiek organisme dat een commerciële of industriële activiteit uitoefent (NMBS, Bpost, Belgacom …) dan moet u geen belasting betalen in België op uw Belgisch pensioen. Hou er rekening mee dat u Vak I, Vak III en Vak XIII invult in de belastingaangifte niet-inwoners en u moet vooral opletten dat u vak VI niet invult.
Als u een pensioen heeft uit de publieke sector (als voormalig statutair of contractueel ambtenaar) en u heeft niet de Spaanse nationaliteit dan blijft uw pensioen belastbaar in België en vult u Vak I, Vak III, Vak VI (uw Belgisch pensioen) en Vak XIII voor eventuele inkomsten die niet van Belgische oorsprong zijn.
Tot slot
We schrijven over een thema dat uit ondervinding niet het meest geliefde gespreksonderwerp is. We hebben gemerkt uit gesprekken van klanten, uit de communicatie met de Belgische departementen die verantwoordelijk zijn voor de aangifte niet-inwoners en via seminaries dat er heel wat onjuistheden en halve waarheden de ronde doen. Het is een thema dat mensen van zich afduwen.
Het feit dat u in Spanje uw aangifte doet is één punt en dat wordt meestal benadrukt door groepen onder elkaar maar ook door kantoren die in Spanje de jaarlijkse Spaanse aangifte in orde houden. Maar daar stopt het echter niet. Het is belangrijk dat u zich laat bijstaan door professionele mensen die zowel kennis en relaties onderhouden met de Belgische instanties en die tevens op de hoogte zijn van het fiscale landschap in Spanje. België betaald uw inkomsten en staat mee in voor uw sociale zekerheid in Spanje, dus onderschat niet het belang van zowel uw administratie in Spanje al in België op orde te houden.
Dit artikel is geschreven door Dimitri Vincent Neutiens, partner en oprichter van Segurantis. Segurantis is een Expatgestoria gespecialiseerd in diensten voor Belgische en Britse expats. Dimitri heeft in België o.a. een opleiding als boekhouder genoten en kan u helpen met het aanvragen en indienen van deze aangifte. Voor alles wat met Spaanse aangiftes te maken heeft werkt Segurantis samen met erkende Spaanse fiscalisten en advocaten. Voor meer informatie aarzel niet contact op te nemen via de website of stel uw vraag rechtstreeks via info@segurantis.com.
[1] Bron: https://www.meteobelgie.be/klimatologie/waarnemingen-en-analyses/jaar-2018/2210-jaa-2018
[2] Bron: https://www.viw.be/nl/beste-belgen-het-buitenland-wie-zijn-jullie-en-waar-wonen-jullie
[3] bron: https://www.wereldreizigers.nl/wereldwijs/veiligste-gevaarlijkste-landen-europa/
