Hartritme stoornissen zijn zo oud als de mensheid zelf en varieren van volkomen onschuldig tot levensgevaarlijk. In dit stukje wil ik het uitsluitend hebben over het boezemfibrilleren, met afstand de meest voorkomende hartritme stoornis. Om u een idee te geven, vanaf de leeftijd van 70 jaar heeft meer dan 10% van de bevolking deze hartritme stoornis. Naarmate we ouder worden, wordt dit alleen nog maar meer. Belangrijk om te weten dat ongeveer de helft van de mensen die deze hartritme stoornis hebben (of dat nu continue is of in aanvallen) het niet als hartkloppingen voelen. Sommige ervaren helemaal geen klachten ervan, anderen voelen zich alleen extreem moe of snel buiten adem bij geringe inspanningen. In weer anderen geeft het pijn of druk op de borst, zeg maar soort gelijke klachten als een hartinfarct kan geven.
Wat is boezemfibrilleren nu eigenlijk? Het menselijk hart bestaat uit 4 hartholtes. Twee boezems of atria bovenin en twee ventrikels of kamers onderin. De kamers zijn de motoren die het bloed rondpompen, in de rechter boezem zit onze hart accu / batterij, de zogenaamde sinus knoop. Vanuit deze sinusknoop wordt een electrische impuls eerst gemaakt, vervolgens naar beneden voortgelijd waarna de beide kamers samenknijpen om het bloed vanuit het hart het lijf in de pompen. Zo is de normale situatie. Bij boezemfibrillatie ontstaat er als het ware electrische kortsluiting in de boezems. Het is niet meer die ene sinus knoop die stroompjes maakt, maar honderden andere plaatsen in de linker boezem die allemaal electrische impulsen maken die vervolgens deels naar de kamers worden voortgeleid. Met dank aan een andere electrische structuur in het hart worden lang niet alle abnormale electrische impulsen naar de kamers geleid, maar in de boezems zelf worden wel een kleine 1000 electrische impulsen per minuut gemaakt. Het is volstrekt onmogelijk dat al die electrische impulsen boezem contracties worden, probeert u maar eens 1000x per minuut te klappen, oftewel 16x per seconde. Onze boezems kunnen dat dus ook niet, vandaar de naam fibrilleren. U moet zich hierbij voorstellen dat de boezem wel wat schudt, maar niet knijpt. Uitgerekend hier ligt het specifieke gevaar van deze hartritme stoornissen. Hart boezems zijn gevuld met bloed, als dat bloed niet wordt rondgepompt kan het gaan stollen. Een stolsel in het hart zelf is op zich nog niet zo’n probleem, maar vrijwel altijd worden hartstolsels op een bepaald moment het lijf ingepompt en veelal lopen die stolsels vast is kleine slagaders in het brein! Oftewel een hersenberoerte (CVA) In 2014 hebben wereldwijd 3 miljoen mensen op deze manier een herseninfarct / beroerte gehad. Gezien dit enorme aantal is het logisch dat de cardiologen enorm gespitst zijn op dit type hartritmestoornis. Veelal niet zo heel eenvoudig vast te stellen bovendien, daar de meeste mensen (bij aanvang) als ze boezemfibrilleren krijgen dat slechts korte tijd hebben, zogenaamd paroxysmaal boezemfibrilleren. Een normaal ECG gemaakt op een moment dat de ritme stoornis er niet is, wil dus absoluut nog niet zeggen dat de ritmestoornis er niet was en naar alle waarschijnlijk ook weer terug zal komen. Met dank aan enkele eenvoudige aanvullende testjes zoals een echo van het hart en een 24 uurs hartritme registratie (holter) zijn we gelukkig wel in staat om heel veel mensen te diagnostiseren met deze hartritme stoornis voordat het tot hersen beroertes leidt. Van cruciaal belang te weten dat mits bij tijds gevonden de ritmostoornis goed te behandelen is en beroertes voorkomen kunnen worden!